تعمیر چیلر

تعمیر چیلر و سرویس نگهداری از چيلرها

در روند تعمیر چیلر اولین جزیی که باید مورد بررسی قرار گیرد کمپرسور می باشد. در واقع کمپرسور قلب تپنده سیستم چیلر بوده و توجه به آن و تعمیرات و نگهداری درست این تجهیز می تواند به عملکرد صحیح سیستم تبرید و سردخانه کمک شایانی کرده و به طبع آن هزینه های تعمیر چیلر را کاهش دهد. اولین مشکلی که در روند تعمیر چیلر به آن برمی خوریم شنیده شدن صداهای غیر عادی از کمپرسور است. شنیده شدن صدای غیر عادی در واقع نشان دهنده این است که یکی از اجزای مکانیکی کمپرسور دچار مشکل شده است که با توجه به نوع کمپرسور ها می تواند یکی از قطعات مکانیکی زیر باشد.

کمپرسور پیستونی: در کمپرسور های سیلندر پیستونی، معمولا بوش یاتاقان متحرک یا ثابت دچار مشکل می شود. این قطعه در ابتدا دچار خوردگی شده و در صورت تداوم کار کمپرسور باعث گیرپاژ شدن و توقف کامل کمپرسور خواهد شد. پس در حالت کلی در صورتی که صدای غیر متعارف شنیده شد باید در وهله اول تجهیز کمپرسور مورد بررسی قرار گرفته و در صورت نبود مشکل به سراغ سیکل تبرید رفت.

باز کردن کمپرسور برای تعمیر چیلر

کمپرسور اسکرو: در روند تعمیر چیلر که دارای کمپرسور اسکرو یا ماردونی هستند عدم بالانس بودن اسکرو ها و خراب شدن بلبرینگ ها یا رولبرینگ ها، باعث ایجاد صداهای نامتعارف و در صورت تداوم کار باعث آسیب های جدی به ساختار کمپرسور چیلر می شود. که آسیب های وارد شده منجر به خرد شدن بلبرینگ ها/ رولبرینگ ها و ترک یا شکسته شدن ماردون ها می شود.

آثار شکستگی و ترک روی قطعه ماردون

شکستگی در بلبرینگ

در صورتی که در کمپرسور اسکرو عمل گیرپاژ رخ دهد، در حالی که این عمل تداوم داشته باشد باعث سوختن الکتروموتور می شود. پس در روند تعمیر چیلر اگر پس از روشن شدن کمپرسور، فیوز قطع شد، با استفاده از یک اهم متر سیم پیچ الکتروموتور را تست اتصال به بدنه کنید. اگر که مشخص شد سیم پیچ سوخته است باید برای رفع این مشکل نسبت به تعویض سیم پیچ الکتروموتور اقدام کنید.

در زمینه تعمیر چیلر و مشکلات احتمالی در کمپرسور عواملی به صورت متدوال بروز می کند که عبارت اند از:

• بازگشت مایع: این پدیده زمانی رخ می دهد که حجم زیادی از مایع مبرد به محفظه کارتر مکش شود. در اینصورت ما شاهد پدیده کف کردن که حاصل مخلوط شدن مایع مبرد و روغن می باشد، هستیم.

در وقوع چنین پدیده ای مایع مبرد و روغن که با هم مخلوط شده اند، سطح روانکاری کاهش پیدا کرده و باعث افت روانکاری می شود. این پدیده باعث بوجود آمدن پدیده گیرپاژ بوده و باعث توقف تجهیز چیلر می شود. از عومل مهم ایجاد این پدیده می توان به کمبود وجود آب در اواپراتور، سوختن هیتر کاتر، شارژ بیش از حد مایع مبرد، و وجود ایراد در ساختار اکسپنشن ولو نام برد. در حالتی که برگشت مایع مبرد شدید باشد باعث ایجاد برفک بر روی بدنه کمپرسور می شود. ایجاد برفک روی بدنه کمپرسور عامل اصلی ایجاد آسیب های جدی به ساختار کمپرسور می باشد.

برفک زدن کمپرسور و خرابی آن

• آلودگی: در صورتی که در سیستم تبرید چیلر به جز مایع مبرد، رطوبت یا گازهای غیر قابل تطیر باشد، باعث تولید اسید و لجن می شود. که این عارضه باعث سوختن سیم پیچ الکتروموتور و پدیده COPPER PLATING می شود. در این پدیده یک لایه نازک از فلز مس روی قطعات کمپرسور می نشیند. این موضوع وضعیتی ایجاد می کند که میزان لقی مجاز بین قطعات متحرک را از بین برده و باعث گیرپاژ شدن قطعات متحرک و دورا می شود.

همچنین اسیدی که تولید می شود باعث خوردگی در قطعات فلزی شده و همچنین باعث سوختن الکتروموتور نیز می شود. برای جلوگیری از اسیدی شدن روغن درون کمپرسور و کنترل میزان PH و PPM مجاز رطوبت باید توسط آزمایشگاه های ذیصلاح و مجرب صورت بگیرد. در صورتی که مقادیر ثبت شده از حد نرمال و استاندارد بالاتر باشد باید نسبت به تعویض روغن اقدام نمود. در جدول زیر مقادیر مجاز کمپانی بیتزر برای کمپرسور های اسکرو آورده شده است.

* آنالیز روغن بیتزر Kit P/N: 999-060-00

پس از آنکه مشخص شد سیکل تبرید دارای آلودگی است، برای رفع این معضل باید سیکل را شستشو داد. بدین منظور از گاز R141b استفاده می شود. برای نتیجه بهتر ابتدا مسیر سیکل را توسط گاز ازت شستشو داده و سپس گاز R141b را به مبدل تزریق می کنیم. تحت فشار گاز ازت، مبرد از مبدل و لوله ها خارج شده و بدین ترتیب لجن تشکیل شده در سیستم خارج می شود. بعد از این کار می بایست فیلتر درایر چیلر چندین نوبت تعویض شود. برای تعویض فیلتر درایر باید توجه داشت که حتما از فیلتر درایر اسید استفاده شود.

• کمبود روغن: در حالتی که میزان سطح روغن از میزان حد مجاز مشخص شده در سایت گلاس پایین تر بیاید، باعث کاهش میزان روانکاری و آسیب به کمپرسور می شود.

در حالت کلی وجود روغن همزمان در کنار روانکاری، وظیفه خنک کاری و انتقال حرارت را نیز بر عهده دارد. در صورتی که آسیب به کمپرسور و سوختگی به دلیل کمبود روغن باشد، برای تعمیر چیلر باید به این موارد توجه کرد: بررسی پمپ روغن، چک کردن فیلتر از لحاظ گرفتگی، بررسی میزان شارژ مایع مبرد و میزان روغن موجود در محفظه کارتر از دلایل عمده خرابی کمپرسور در حالت بدون مایع روانکار است.

آسیب دیدن کمپرسور

• سوختگی حرارتی: در صورتی که حرارت ایجاد شده در ساختار الکتروموتور اجزای کلی کمپرسور دفع نشود، این حرارت می تواند موجب سوختگی سیم پیچ الکتروموتور شود. برای این منظور یک گستره دمایی مشخص برای هر کمپرسور توسط شرکت سازنده مشخص می شود. این محدوده دمایی به فاکتور هایی مانند: دمای اواپراتور، کندانسور و مقدار مجاز بخار سوپر هیت بستگی دارد.

خنک کاری سیم پیچی کمپرسور با مبرد برگشتی

ایجاد سوختگی در الکتروموتور بر اثر سوختگی حرارتی

سوختگی الکتروموتور کمپرسور

• نشت مبرد: می توان به جرات گفت یکی از مشکلات اساسی در تعمیر چیلر نشت مایع مبرد می باشد.. در صورتی که نشتی در مسیر سیکل وجود داشته باشد، مایع مبرد تخلیه شده و چیلر راه اندازی نمی شود.

در روند تعمیر چیلر و نشت یابی، ابتدا از گاز ازت فشار درون سیستم تبرید را تا 50 psi بالا برده و توسط محلول آب و صابون نشت یابی می کنیم. برای یک تعمیرات تخصصی و کاربردی می بایست همزمان نشت یابی داخلی و خارجی صورت بگیرد. یک تعمیرکار حرفه ای فردی است که در کنار نشت یابی خارجی همزمان به نشت یابی داخلی نیز توجه خاصی داشته باشد. در نشت یابی خارجی معمولا محل رزوه ها، شیر آلات، اتصالات، واشر ها و اورینگ ها باید مورد بررسی قرار گیرند. اما نشت یابی داخلی اگر به دقت آنجام نشود، موجب نفوذ آب به داخل سیکل تبرید شده و تمام قسمت های چیلر آسیب می زند.

بررسی نشتی لوله کشی چیلر با ازت

سیکل تبرید چیلر

عیب یابی و تعمیر اواپراتور و کندانسور در سیکل تبرید چیلر

لوله های اواپراتور که بر اثر یخ زدگی دچار خرابی شده اند.

در حالت کلی، در کندانسور به دلیل اسید شویی نادرست با اسید خورنده و غیر استاندارد، باعث ایجاد خوردگی در لوله های مسی شده و منجر به کاهش ضخامت لوله ها می شود. که در نهایت باعث ایجاد سوراخ و نشتی در لوله ها می شود. اما در اواپراتور، عامل ایجاد نشتی، کاهش دبی عبوری از اواپراتور باعث  یخ زدگی آب می شود. که این اتفاق باعث آسیب شدید به لوله های اواپراتور، تغییر شکل و نشتی می شود. که در اینصورت باید لوله ها تعویض شوند.

اشتباهات رایج در نگهداری چیلر سانتريفيوژ

با توجه به پیچیدگی های تئوریک و تکنیکی فرآیند تبرید، نگهداری و تعمیر سیستم های خنک کننده دارای حساسیت ويژه ای می باشد. فناوری تبريد جذبی روشی عالی برای تهويه مطبوع مرکزی است.

نگهداری از چيلرها ی سانتریفیوژ وظيفه معمول يک مهندس اجرایی يا تکنسين تاسيسات است. اما يک اپراتور ناوارد حداقل زيانی که وارد می سازد، کاهش عمر مفيد چيلر، يا خراب و بلااستفاده کردن زود هنگام آن است. 10 اشتباهی که بايد از آن‌ها حذر نمود و اشکالاتی که در اثر سهل انگاری اپراتورها در يک سيستم چيلر ايجاد می شود، به شرح ذیل است:

اشتباه 1: نصب ناصحيح دستگاه

گاهی دستگاه چيلر از همان آغاز اسباب زحمت می شود، که اين می تواند ناشی از نصب ناصحيح دستگاه باشد. چيلر را نبايد نزديک ديگ شوفاژ نصب کرد، چون گرمای ديگ هنگامی که چيلر خاموش است، می تواند فشار را در چيلر بالا برده موجب پارگی ديسک ايمنی (Rupture Disk) و فوران مبرد گردد. البته در چيلرهای جديد بايد ديسک ايمنی را توسط يک خط لوله تخليه، با بيرون ساختمان مرتبط نمود.

اشتباه 2: سرد کردن بيش از حد آب در برج خنک کن

بعضی می پندارند که خنک کردن هرچه بیشتر آب در برج خنک کن موجب بالا رفتن بازدهی کندانسور می شود. البته اين انديشه ممکن است تا يک نقطه ای درست باشد، اما چنانچه از آن حد تجاوز کند موجب اتلاف روغن، تراکم مبرد در کندانسور و کاهش مبرد در اواپراتور می شود.

چنانچه مهندس نگهدارنده چيلر، کاهش فشار و مکشی را مشاهده کند، اولين چيزی که به فکرش می رسد اين است که مقدار مبرد کم شده است. در حالی که ممکن است اشکال از سرد شدن بيش از حد آب در برج خنک کن باشد.

اشتباه 3: به جريان درآوردن آب خيلی گرم در چيلر

اگر آبی که بايد توسط چيلر خنک شود، خيلی گرم باشد، می تواند سبب بروز شوک حرارتی گردد. اين اشکال وقتی پيش می آيد که شخص اپراتور، در اثر اشتباه و پيچاندن يک شير، آب گرم را از ديگ شوفاژ راهی چيلر کند. شوک حرارتی برای لوله‌های چيلر مضر است و می تواند سبب تغيير شکل آن‌ها و مسدود شدن مسير جريان شود.

اشتباه 4: به جريان درآوردن آب در چيلر به ميزانی بيش از آنچه در طرح پيش بينی شده (gpm)

اين هم در ابتدا فکر خوبی به نظر می رسد. اما بر خلاف ظاهر، نهايتا می تواند موجب افزايش هزينه‌ها شود. جريان دادن بيش از حد آب در چيلر، به نظر بازده اواپراتور را بيشتر جلوه می دهد، اما وقتی مصرف کل انرژی سيستم محاسبه شود، بويژه با منظور کردن انرژی مصرفی پمپ، ملاحظه خواهد شد که بازده انرژی در سيستم کاهش يافته و درنتیجه هزينه بیشتر می شود. همچنين اين امر می تواند سبب فرسايش و خرابی زودهنگام لوله‌ها شده، مخارج هنگفتی را تحميل کند.

اشتباه 5: کارکرد دستگاه در شرايطی غير از آنچه در طرح پيش بينی شده

دستگاه چيلر برای کارکرد مطلوب بايد در شرايطی کار کند که برای آن طراحی شده است و هر انحراف قابل توجهی از شرايط طرح می تواند بر کارایی دستگاه تاثير منفی بگذارد.

اشتباه 6: دست کم گرفتن موضوع بيرون دهی گاز (Purge)

در چيلرهای فشار ضعيف، با روش قديمی بيرون دهی گاز به ازاء هر پاوند هوا، 3 تا 7 پاوند مبرد تخليه می شود. با مقرراتی که سازمان حفاظت محيط زيست آمريکا (EPA) وضع کرده است، اين روش ديگر به اندازه کافی بازدهی ندارد. چيلرهای جديد دارای گازگيرهایی (Purger) با بازدهی بالا هستند که البته چيلرهای قديمی را نيز می توان به اين گازگيرها مجهز کرد. اما از هر نوع گازگيری که استفاده شود، چيلر بايد تا حد امکان هوابندی شده و بدون درز باشد. افزايش دفعات بيرون دهی گاز بيش از حد موجب اتلاف مبرد و ورود آلودگی ها و رطوبت به داخل چيلر می شود. وجود رطوبت در چيلر نيز طول عمر آن را کم می کند.

اشتباه 7: اضافه کردن بيش از حد روغن

اپراتورها آموخته اند که وقتی سطح روغن از خط ميانی سايت گلاس پایین تر رفت، بايد روغن به دستگاه اضافه شود. قانون انگشت (Rule of Thumb) فقط وقتی چيلر تحت بار کامل کار می کند، قابل استفاده است. اگر چيلر سانتريفوژ تحت باری کمتر از بار کامل کار کند، پايين تر بودن سطح روغن نيز جايز است. حال چنانچه شخص اپراتور روغن بيش از حد لازم به سيستم اضافه کند، بار وارده به کمپرسور را افزايش می دهد که اين می تواند موجب صدمه ديدن پره‌های کمپرسور شود.

اشتباه 8: قصور در تميز کردن به موقع فيلترها و صافی ها

گاهی مسئولين نگهداری سيستم در تميز کردن به موقع فيلترها و صافی ها کوتاهی می کنند، در حالی که تميز نگهداشتن اين دو وسيله و پاک کردن آن‌ها در حفظ کارآرایی چيلر بسيار موثر است.

اشتباه 9: عدم نگهداری صحيح برج خنک کن

از نگهداری صحيح برج خنک کن نبايد غافل شد. تميز کردن سالانه تشتک آب برج، اطمينان از سالم بودن بادزن‌ها و درستی کارکرد آنها و غيره بايد بطور مرتب انجام گيرد. نگهداری ناصحيح برج خنک کن می تواند موجب کاهش بازده سيستم، و از آن مهمتر، رسوب گيری شديد لوله‌های کندانسور شود.

تميز کردن لوله‌های کندانسور را می توان با يک برس و آب يا مواد شيميایی (اسيد) انجام داد. اگر برای رسوب زدایی لوله‌ها از مواد شيميایی استفاده شود و نتوان رسوبات کنده شده را با برس پاک کرد، بايد داخل لوله‌ها را با آب پرفشار شستشو داد. البته اگر شستشو به خوبی انجام نگيرد، اسيد باقيمانده در لوله‌ها می تواند آن‌ها را سوراخ کند. پيشنهاد می شود در مورد چگونگی رسوب زدایی از لوله‌ها، توصيه‌های کارخانه سازنده چيلر حتما مراعات شوند.

اشتباه 10: قصور در ثبت مشخصات عملکرد چيلر

مشخصات عملکرد سيستم بايد در طول زمان کارکرد چيلر خوانده و ثبت شوند. شخص راهبر سيستم ممکن است هر دو ساعت يک بار، در هر شيفت کاری يا روز به روز آن‌ها را بخواند.

موارد برگه مشخصات ثبت شده

• ولتاژ
• آمپراژ دمای روغن
• سطح روغن
• فشار روغن
• فشار اواپراتور
• فشار کندانسور
• فشار استوانه هوا گيری
• دمای آب ورودی به کندانسور
• دمای آب خروجی از کندانسور
• دمای مايع مبرد در کندانسور
• اختلاف فشار آب سرد شده در چيلر
• دمای آب سرد شده در چيلر
• مشخصات ناصحيح، مهندس راهبر سيستم را در مورد چگونگی کارکرد چيلر به اشتباه می اندازد. پس به هنگام قرائت دقت لازم می بایست لحاظ کردد.
• شیرهای سرویس که بایستی هر ۲ یا ۳ سال تعویض گردد.

وسایل ایمنی

وسایل مختلف کنترل کننده مثل قطع دما-پایین و فلوسوئیچ های آب سرد و آب خنک کننده و آب کندانسور بایستی هر ۶ ماه از نظر صحت کارکرد بازرسی شود و ثبت اين مشخصات بايد کاملا دقت کرد.

سایر موارد مربوط به نگهداری

در تنظیم برنامه مربوط به سایر اجزاء دستگاه باید به دستورالعمل کارخانه سازنده توجه نمود که بر حسب طرح دستگاه ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• اصلاح محلول لیتیوم برماید
• اضافه کردن اکتان الکل
• اجرای آزمایش نشت حین کار
• بازرسی سیستم های آب بندی در پمپ های باز
• روغن کاری موتورهای کنترل ظرفیت
• بازرسی و تمیز کردن سرهای افشاننده محلول
• تجزیه و تحلیل محلول لیتیوم برماید در دوره های زمانی معین