ترمومتر یا دماسنج یا حرارت سنج پرتابل

مشخصات فنی ترمومتر پرتابل (دماسنج پرتابل)

این تجهیز از یک سنسور جهت اندازه گیری دما و یک صفحه دیجیتال تشکیل شده است. صفحه دیجیتال جهت نمایش پارامترها و انتخاب پراب های دمایی مختلف بسته به کاربرد مورد استفاده قرار می گیرد. برای هر کاربرد خاص باید از پراب مناسب آن کاربرد استفاده شود. پراب دمایی مناسب با توجه به آیتم های زیر انتخاب می شود:

• دقت
• سرعت پاسخ
• رنج دمایی
• نوع پراب

بعضی از انواع ترمومترها، قابلیت اتصال به کامپیوتر و ذخیره اطلاعات را نیز دارد.

ترمومترهای پرتابل به صورت ترمومتر پرتابل تماسی و ترمومتر پرتابل غیر تماسی می باشند. ترمومترهای غیر تماسی یکی از مهمترین تجهیزات اندازه گیری دما در صنعت می باشند. ترمومترهای غیر تماسی تشعشعات گرمایی صادر شده از اجسام داغ که اغلب در ناحیه مادون قرمز می باشد را دریافت کرده و اندازه گیری می کنند و به صورت دما نمایش می دهند.

انواع ترمومتر پرتابل بر حسب نوع سنسور یا پراب

ترمومتر با سنسور PT100

سنسورهای RTD از فلزات خالص مانند پلاتین، نیکل و غیره تشکیل شده است و دارای ضریب دمایی مثبت می باشد و با افزایش دما، مقاومت آن افزایش می یابد و که این موضوع وظیفه اصلی RTD ها می باشد. در سنسورهای RTD عموما از پلاتین به دلیل تحمل دماهای بالا و پایداری بالا استفاده می کنند. این سنسورها دارای محدوده دمایی 220- تا 660 درجه سانتی گراد می باشند و دارای حساسیت کم و ارزان قیمت، دارای زمان پاسخ کند می باشند. سنسورهای RTD جهت اندازه گیری دما در مقیاس های بزرگ همچنین در کنترل دما در آزمایشگاه ها، مناطق حمل و نقل و ترابری، صنایع داروسازی و صنایع غذایی کاربرد دارند.

ترمومتر با سنسور ترموکوپل تایپ K

سنسور تایپ K در واقع به نوع فلز تشکیل دهنده پراب اشاره می کند و این ترمیستورها یکی از ترمیستورهای تخصصی محسوب می شوند. ترمومتر با سنسور ترموکوپل تایپ K دارای دقت بالا، زمان پاسخ سریع می باشد و قابلیت به کارگیری در فرآیندهایی که نیاز به دقت بالایی دارند و در دماهای بالا تا 1100 درجه سانتی گراد صورت می گیرند را دارند.

سنسور تایپ K دارای پراب های هوا، مایع و نفوذ سطح می باشد و برای صنایعی که دارای چندین برنامه کاربردی هستند مناسب می باشد؛ این ترمومترها قابلیت تعویض پراب متناسب با هر کاربرد را دارند؛ ابعاد، جنس و قدرت هر نوع پراب با توجه به نوع کاربرد متفاوت می باشد.

ترمومتر لیزری یا ترمومتر با اشعه مادون قرمز

ترمومرترهای لیزری از خود پرتو مادون قرمز (IR) ارسال می کنند و در اثر برخورد پرتو مادون قرمز با جسم، به دلیل دمای جسم پرتو بازتابی تغییر می کند و با اندازه گیری این تغییر دمای جسم محاسبه می گردد. ترمومترهای لیزری می تواند دمای جسم را از فاصله دور حتی از فاصله چند متری محاسبه کنند و نیازی به تماس مستقیم با جسم ندارند. ترمومتر مادون قرمز برای اندازه گیری دماهای خیلی بالا و یا خیلی پایین که امکان نزدیک شدن به جسم وجود ندارد، کاربرد دارند.

همچنین ترمومتر مادون قرمز برای اندازه گیری دمای سطوح جامد و مات استفاده می شود و برای اندازه گیری دمای سطوح شفاف قابل استفاده نیست.

ترمومتر با سنسور ترمیستور

ترمیستورها از مواد نیمه هادی ساخته شده اند و ضریب دمایی در ترمیستورها مثبت و یا منفی می باشد. اما غالبا ضریب دمایی ترمیستورها منفی می باشد و با افزایش دما، مقاومت آن کاهش می یابد. همچنین ترمیستورها قابلیت آشکارسازی تغییرات دمایی کوچک را نیز دارند. محدوده دمایی ترمیستورها 60- تا 15 درجه سانتی گراد بوده و دارای حساسیت زیادی می باشند و نسبت به RTD ها گران تر هستند و برای اندازه گیری دما در لوازم خانگی و مکان هایی که نیاز به پاسخ سریع دارند، مورد استفاده قرار می گیرد.

ترمومتر محیطی

اغلب ترمومترهای محیطی دارای دو پراب می باشند که یک پراب داخلی درون واحد و یک پراب خارجی در خارج نصب می شود و این دو پراب توسط سیم و بعضی پراب ها به صورت بی سیم به یکدیکر مرتبط می باشند. صفحه نمایش دو مقدار اندازه گیری شده را نمایش می دهد و امکان مقایسه مقادیر اندازه گیری شده وجود دارد.

ترمومترهای محیطی معمولا روی دیوار یا میز کار نصب می شوند و برای دستگاه های آنالوگ یک گزینه ارزان قیمت، بادوام و مناسب محسوب می شوند.

ترمومتر پراب دار (تماسی)

ترمومتر پراب دار دارای یک پراب نوک تیز برای نفوذ و غوطه وری در ماده مورد نظر دارد. این ترمومترها جهت اندازه گیری دما در آزمایشگاه ها، مراکز تهیه غذا و مراکز بهداشتی کاربرد دارد. نمونه ای از این ترمومترها دارای کابل حداقل یک متری و تاشو می باشند.

کاربرد دماسنج یا حرارت سنج قابل حمل

1. آزمایشگاه ها
2. صنایع داروسازی
3. صنایع غذایی
4. صنعت حمل و نقل
5. هواشناسی
6. بیمارستان ها
7. گلخانه ها

نکات مهم در انتخاب ترمومتر پرتابل

• واحد های اندازه گیری
• دقت اندازه گیری
• رنج اندازه گیری
• نوع پراب یا سنسور دمایی
• ابعاد سنسور یا پرای دمایی
• اندازه صفحه نمایش
• قابلیت اتصال به کامپیوتر
• قابلیت ذخیره و فرخوانی اطلاعات
• مشخصات باتری