پالس اکسیمتر پرتابل

پالس اکسیمتر پرتابل چیست؟

پالس اکسیمتر پرتابل که به آن، پالس اکسیمتر اطفال و نوزاد، پالس اکسیمتر جنینی، پالس اکسیمتر هند هلد، مانیتور اکسیژن خون کودک و پالس اکسیمتر موبایلی نیز گفته می شود، در بزرگسالان، معاینه کودکان، بخش NICU بیمارستان که مرتبط با نوزادان می باشد و مراقبت های ویژه در منزل برای کودکان و بزرگسالان دارای مشکلات تنفسی، استفاده می شود. استفاده از پالس اکسیمتر های انگشتی و رو میزی برای نوزادان تازه متولد شده، دشوار است، از این رو پالس اکسیمتر های پرتابل طراحی شدند. اغلب پالس اکسیمتر های پرتابل، دارای قابلیت اتصال به کامپیوتر می باشند و اطلاعات اندازه گیری شده را می توان ذخیره و به اشتراک قرار داد.

نحوه عملکرد پالس اکسیمتر پرتابل

دستگاه پالس اکسیمتر اطفال و نوزاد دارای پروبی گیره ای که در بعضی از مدل ها، قابل تنظیم هستند، صفحه نمایشگر، سوکت و کابلی جهت اتصال به دستگاه، منبع نور قرمز و مادون قرمز، منبع تغذیه که باتری، برق شهر و یا هر دو می تواند باشد، صفحه کلید و سیستم پردازش اطلاعات می باشد. در این مدل هم مانند دستگاه پالس اکسیمتر رو میزی، صفحه نمایشگر و گیره، متصل نیستند و توسط کابل به یکدیگر وصل می شوند.

صفحه نمایشگر پالس اکسی متر های پرتابل، اغلب نوع LCD هستند و درصد اکسیژن خون، ضربان قلب، میزان باتری دستگاه و در صورت بهره مندی از قابلیت سیستم هشدار، در شرایط خاص، هشدار ها را نیز نمایش می دهند. اطلاعات دریافت شده توسط پروب گیره ای، از طریق سیستم پردازش اطلاعات، جهت نمایش بر روی صفحه نمایش، آماده می شود و درجه روشنایی صفحه و تنظیمات دستگاه توسط صفحه کلید صورت می گیرد.

منبع تغذیه دستگاه، میزان ولتاژ مورد نیاز و شارژ باتری را تامین می کند و در صورتی که از باتری استفاده کنند، معمولا از نوع سرب و اسید یا نیکل کادمیوم می باشند.

فارغ از نوع پالس اکسیمتر ها، اصول عملکرد آن هامشابه یکدیگر است و در پالس اکسیمتر های جنینی نیز منبع نوری وجود دارد که دو نور قرمز به طول موج 660 نانو متر و نور مادون قرمز به طول موج 940 نانو متر را منتشر می کند، با عبور نور ها از بافت و مویرگ ها، مقداری از آن توسط بافت ها جذب و بقیه آن، عبور خواهد کرد. نور قرمز توسط هموگلوبین و نور مادون قرمز به وسیله اکسی هموگلوبین جذب می شود. دریافت کننده نوری، مقدار نور های عبوری و جذبی را محاسبه می کند و نسبت دو نور، اکسیژن خون را محاسبه و نشان می دهد. خون حاوی اکسیژن به رنگ قرمز روشن است و خونی که اکسیژن ندارد به رنگ آبی تیره یا بنفش می باشد، محاسبه میزان اکسیژن به این صورت است که ابتدا مجموع دو رنگ خون اکسیژن دار و خونی که اکسیژن کافی ندارد، محاسبه می شود، در مرحله بعد، رنگ موجود در هنگام عدم وجود نبض از مقدار کل کم می شود و مقدار رنگ باقی مانده، مقدار خون اکسیژن دار را نشان می دهد که اندازه آن بر اساس محاسبات فیزیکی و ریاضی حاکم بر دستگاه، محاسبه و بر روی صفحه نمایشگر نشان داده می شود. همچنین تعداد ضربان قلب و سایر پارامتر هایی که دستگاه قادر به سنجش آن باشد، نمایش داده می شود.

روش اندازه گیری درصد اشباع اکسیژن خون در پالس اکسیمتر پرتابل

ابتدا بهتر است روش اکسیژن سنجی و غیر تهاجمی بودن آن به کاربر (در صورت بزرگسال بودن) توضیح داده شود و در صورتیکه کاربر کودک است، توضیحات لازم به والدین کودک داده شود تا نگرانی های احتمالی آنها رفع شود، سپس در صورتی که دستگاه پالس اکسیمتر اطفال و نوزاد، مجهز به سیستم روشن و خاموش شدن خودکار باشد، با قرار گرفتن پروب در نقطه مورد نظر، به صورت خودکار، روشن می شود و در غیر این صورت، اپراتور با فشار دادن و یا لمس دکمه مربوطه، دستگاه را روشن می کند. لازم است کودک در وضعیت مناسب و با آرامش کامل در آغوش مادر نشسته باشد. نقطه انتخاب شده، ضد عفونی و تمیز شود و گیره دستگاه به گونه ای در نقطه مورد نظر وصل شود که پروب گیرنده نوری و دریافت کننده نور، در مقابل هم قرار بگیرند تا میزان اکسیژن خون و تعداد ضربان قلب، با دقت بالا و کمترین خطا، محاسبه و بر روی صفحه نمایشگر، نشان داده شود.

در صورتی که نسبت به تعداد ضربان قلب، تردیدی وجود داشته باشد، جهت اطمینان از عملکرد صحیح دستگاه، بهتر است تعداد نبض توسط گوشی پزشکی نیز سنجیده شود. از آنجایی که پوست اطفال، نازک تر و حساس است، از فشار دادن پروب های پالس اکسیمتر بر روی نقطه مورد سنجش، خودداری شود تا از کاهش یا قطع اکسیژن رسانی در رگ های اطراف و تحریک های احتمالی پوست، پیشگیری شود. در ضمن اگر دستگاه پالس اکسیمتر پرتابل، به تنظیمات سیستم هشدار، مجهز باشد، می توان محدوده مناسب هر پارامتر به دستگاه داده شود تا در صورت وجود مشکل، بررسی های لازم انجام شود.

در کودکانی که نیاز به دریافت اکسیژن دارند، لازم است حداقل روزی یک بار، میزان اکسیژن خون، سنجیده شود.

نکات قابل توجه در انتخاب پالس اکسیمتر پرتابل

پالس اکسیمتر های پرتابل، انتخاب مناسبی برای استفاده در کودکان و بزرگسالان مبتلا به آسم، مشکلات تنفسی و کودکان بستری و تحت مراقبت های ویژه جهت تشخیص شدت بیماری ها و میزان اکسیژن خون می باشند. همچنین برای بررسی تاثیر دارو بر روی تنفس کودک نیز استفاده می شوند.

این دستگاه، علاوه بر دقت و سرعت بسیار مناسب، دوام بالایی دارد، استفاده از آن ساده است و به گونه ای طراحی شده است که وزن آن، مناسب است و به راحتی جا به جا می شود، از این رو سلامت فرد، در منزل و مسافرت نیز به وسیله دستگاه پالس اکسی متر پرتابل، کنترل می شود.