چراغ پزشکی

انواع چراغ پزشکی

چراغ های پزشکی بر اساس کاربردی که دارند، در انواع مختلفی قابل ارائه می باشند.

1. چراغ معاینه پزشکی
2. چراغ وودز
3. چراغ جراحی

چراغ معاینه پزشکی

چراغ های معاینه پزشکی که به آنها چراغ معاینه، چراغ آزمون، چراغ معاینه نور سرد، چراغ معاینه مطبی و چراغ پزشکی نور سرد نیز می گویند، در مطب ها، کلینیک ها، درمانگاه ها و بیمارستان ها برای تشخیص و انجام معاینه های عمومی و تخصصی در مدل های چراغ معاینه پیشانی، چراغ معاینه مدادی، چراغ معاینه پایه دار، چراغ معاینه رومیزی، چراغ معاینه اسپکولوم و چراغ معاینه آبسلانگ مورد استفاده قرار می گیرند.

چراغ های معاینه بسته به نوعی که دارند، ناحیه مورد نظر را به اندازه کافی و به صورت بدون سایه روشن می کنند و علاوه بر فراهم کردن راحتی بیمار، موجب بهبود بینایی پزشک و کادر درمان حین معاینه می شوند.

1. چراغ معاینه پیشانی

چراغ های معاینه پیشانی که به آنها چراغ پیشانی پزشکی، هد لایت و چراغ پیشانی نیز می گویند، از طریق یک هد بند بر روی پیشانی ثابت می شوند. چراغ معاینه پیشانی سبک بوده، نور مناسبی دارد، معمولا با باتری کار کرده و نور آنها از نوع LED می باشد، در بعضی از مدل های چراغ پیشانی پزشکی امکان قرار دادن لوپ چشمی برای بزرگنمایی تصویر وجود دارد، چراغ های معاینه پیشانی برای معاینه و استفاده کوتاه و طولانی مدت در بخش های مختلف مراکز درمانی از جمله مطب و کلینیک های دندانپزشکی و حین جراحی ها، کاربرد دارند.

2.  چراغ معاینه مدادی (چراغ قوه پزشکی)

چراغ های معاینه مدادی که به آنها چراغ معاینه مدادی پزشکی، چراغ قوه پزشکی، چراغ قلمی، چراغ مدادی، چراغ قوه معاینه پزشکی، چراغ معاینه قلمی و چراغ پزشکی مدادی نیز می گویند، قابلیت تنظیم نور و فوکوس مناسبی دارند، سبک و قابل جابجایی هستند و برای انجام معاینات پزشکی در مطب ها و سایر بخش های مراکز درمانی استفاده می شوند.

3. چراغ معاینه پایه دار (چراغ ایستاده پزشکی)

چراغ های معاینه پایه دار که به آنها چراغ جراحی پرتابل، چراغ معاینه با پایه متحرک، چراغ معاینه پایه بلند، چراغ معاینه خرطومی، چراغ پزشکی پایه دار و چراغ پایه دار نیز می گویند، معمولا ارتفاع قابل تنظیم دارند و پایه آن می تواند ثابت یا متحرک باشد، در مطب ها و اتاق های عمل برای معاینه و جراحی های سرپایی و طولانی مورد استفاده قرار می گیرند.

4. چراغ معاینه رومیزی

چراغ های معاینه رومیزی که به آنها چراغ رومیزی پزشکی و چراغ رومیزی نیز می گویند، به منظور فراهم کردن دید مناسب برای پزشک در مطب ها و بخش های مختلف مراکز درمانی از جمله مطب زنان مورد استفاده قرار می گیرند.

5. چراغ معاینه اسپکولوم (چراغ معاینه زنان)

چراغ های معاینه اسپکولوم که به آنها چراغ اسپکولوم و اسپکولوم چراغ دار نیز می گویند، دارای نور متمرکز هستند و برای تشخیص بیماری های مربوط به زنان در مطب ها، کلینیک ها و بخش های مربوط به مامایی و زنان در مراکز درمانی استفاده می شوند.

6. چراغ معاینه آبسلانگ

چراغ های معاینه آبسلانگ که به آنها آبسلانگ نوری، آبسلانگ چراغ دار و آبسلایت نیز می گویند، به منظور فراهم کردن نور مناسب برای معاینه و تشخیص بیماری در مطب های زنان و مراکز درمانی استفاده می شوند.

چراغ وودز

چراغ های وودز که به آنها چراغ وود، چراغ چوب، لامپ نور سیاه، چراغ پزشکی وود، لامپ چوبی و چراغ پزشکی وودز نیز می گویند، در آزمایشگاه های تحقیقاتی و مراکز درمانی به ویژه کلینیک ها و مطب های مربوط به پوست و چشم، جهت تشخیص مشکلات و بیماری های پوستی و چشمی استفاده می شوند.

چراغ های وود، معمولا نور سیاهی دارند و این نور به طیف ماوراء بنفش تعلق دارد، از این رو مشکلات پوستی که با چشم قابل نمایش نیستند و خراش های چشمی با استفاده از این لامپ نشان داده می شوند.

چراغ جراحی

چراغ های جراحی که به آنها چراغ جراحی سیالتیک، چراغ اتاق عمل، چراغ سیالتیک، چراغ معاینه جراحی، چراغ سقفی، روشنایی اتاق عمل، چراغ سرجری و چراغ دیواری نیز می گویند، به منظور ایجاد نور مناسب حین جراحی و مشاهده بهتر عضو مورد نظر در اتاق عمل بیمارستان، بخش مراقبت های ویژه مانند MICU ،SICU و CCU، دیالیز و هر قسمتی از مراکز درمانی که به نور بالا برای فراهم شدن دید مناسب نیاز است، استفاده می شوند و اغلب به صورت ثابت به سقف یا دیوار وصل می شوند، اما نوع پرتابل آن نیز وجود دارد.

چراغ های سیالتیک در انواع تک قمره (حباب)، دو قمره و سه قمره هستند و با استفاده از بازو هایی که دارند، امکان چرخش فراهم می شود، لازم است حداقل یک متر بالاتر از ناحیه جراحی قرار بگیرند، سایه اندام را تا جای ممکن کاهش می دهند، اغلب بزرگتر از سایر چراغ ها هستند و به دلیل امکان خشک شدن بافت های جراحی و ایجاد حس ناخوشایند در تیم جراحی، چراغ های اتاق عمل نباید موجب افزایش دمای محیط شوند.

نکات مربوط به روشنایی نور در چراغ های جراحی

واحد اندازه گیری نور، لوکس یا فوت کندل (1 فوت کاندل= 76.10 لوکس) می باشد، اما معمولا میزان روشنایی بر حسب لوکس سنجیده می شود. برای دیدن اشیاء در محیط، به نوری در حدود 200 تا 2000 لوکس نیاز است.

در اتاق عمل بیمارستان ها برای فراهم شدن دید مناسب پزشک و تیم جراحی بر اساس تشخیص پزشک به نور بیشتری نیاز است. همچین کیفیت رنگ نیز در چراغ های سیالتیک حائز اهمیت است و بر حسب دمای رنگ در واحد کلوین اندازه گیری می شوند. در صورتیکه دمای رنگ پایین باشد، رنگ اشیاء موجود در محیط، نزدیک به رنگ قرمز و اگر دمای رنگ بالا باشد، موجب نمایش اشیاء به رنگ آبی می شود.

ضریب تغییر رنگ (CRI) نشان دهنده اثر نور بر ظاهر رنگ بافت مورد نظر می باشد. چراغ هایی که درخشش آنها کم است به لامپی نیاز دارند که شفافیت مناسب را ایجاد کنند.

روشنایی چراغ ها باید کانونی باشند و میزان روشنایی تابیده شده به سطح مورد نظر تا عمق آن به یک اندازه باشد، البته شدت آن بر اساس فاصله کانونی متفاوت است و با افزایش فاصله، شدت نور کاهش می یابد.

نکات قابل توجه در خرید چراغ های پزشکی

• در ابتدا لازم است به محل مورد استفاده و کاربرد چراغ پزشکی توجه شود و بر اساس آن، نوع چراغ با وزن و ابعاد مناسب انتخاب شود.
• نوع نور مورد استفاده در چراغ های پزشکی متفاوت است و می توانند نور سرد، هالوژنی، LED و غیره باشند که دارای مشخصات و طول عمر متفاوتی هستند. در حالت کلی طول عمر لامپ هایی که به صورت رشته ای هستند به صورت حدودی حداقل 1000 ساعت، لامپ های گازی 5000 ساعت و لامپ های LED تا 20000 ساعت می باشد. لامپ های هالوژنی دارای نور زیادی هستند که به مرور زمان و بنا به کارکردی که دارند، میزان آن کاهش می یابد، اما پرمصرف می باشند. مدل های LED قابلیت تفکیک رنگ بسیار خوبی دارند، کم مصرف هستند، نور آنها به صورت تدریجی کاهش می یابد و گرمای کمی تولید می کنند. لامپ های دارای نور سرد، از بالا رفتن دمای محیط جلوگیری می کنند و برای استفاده در مدت طولانی، انتخاب مناسبی هستند. علاوه بر این موارد، امکان تهیه و تعویض لامپ های چراغ پزشکی بسیار مهم است.
• منبع تغذیه چراغ های پزشکی ممکن است باتری یا برق شهر باشد، نوع منبع تغذیه و میزان مصرف، جنس پایه ها و امکان ضدعفونی و تنظیم ارتفاع، ثابت یا پرتابل بودن چراغ پزشکی، سادگی کاربری، قابلیت تنظیم نور و عدم ایجاد سایه، تعداد قمره در چراغ های سیالتیک و میزان لوکس برای تعیین شدت نور حائز اهمیت هستند، از این رو لازم است بررسی های لازم صورت گیرد.
• برای انتخاب چراغ جراحی مناسب در اتاق عمل، لازم است چراغ دارای نور سرد، روشنایی کافی، مشابه با نور روز، میزان عمق نفوذ کافی و با حداقل میزان ایجاد سایه انتخاب شود، انعطاف پذیری و قابلیت حرکت در جهت های مورد نیاز را داشته باشند، بنا به نیاز به صورت سقفی، دیواری و پایه دار انتخاب شوند و به ارتفاع سقف محیط توجه شود. در ضمن می توان از فیلتر های نوری به منظور ایجاد نور سرد و از فن جهت گردش هوا در سیستم و جلوگیری از بالا رفتن دمای آن استفاده شود.
• بعضی از چراغ های جراحی قابلیت اضافه کردن دوربین و مانیتور نیز دارند که در صورت نیاز لازم است به وجود آن توجه شود.
• شرکت سازنده چراغ پزشکی به منظور اطمینان از وجود ضمانت و خدمات پس از فروش بررسی شود.

نکات قابل توجه در استفاده و نگهداری چراغ های روشنایی پزشکی

1. در ابتدا لازم است اتصالات چراغ های پزشکی به ویژه چراغ های مورد استفاده در اتاق عمل توسط مسئول فنی مورد نظر بررسی شود تا در صورت وجود مشکل رفع شود و خطری بیمار و تیم جراحی را تهدید نکند.
2. برای گردش هوا و پیشگیری از گرم شدن سیستم روشنایی و محیط بهتر است از فن استفاده شود.
3. وجود گرد و غبار و اثر انگشت بر روی لامپ، ممکن است موجب تغییر رنگ و سوختن آن شود. برای تمیز کردن آنها می توان از دستکش یا پارچه ای تمیز استفاده شود.
4. در هنگام تعویض لامپ، دست کاربر نباید چرب باشد، زیرا باعث سوختن لامپ می شود.

اجزای سازنده چراغ های پزشکی

چراغ های پزشکی معمولا دارای بدنه هستند و در صورت پایه دار بودن، پایه و اگر پایه آن متحرک باشد، چرخ نیز خواهند داشت، لامپ و محفظه ای دارند که به صورت معمول مقعر می باشند تا نور با جلوه بهتری پخش شود و از منبع تغذیه که باتری یا برق شهر می باشد، برخوردار هستند.

در صورتی که چراغ پزشکی برای اتاق عمل باشد، دارای یک یا چند قمر می باشند که به یک بازو وصل هستند و ممکن است به صورت پایه دار، دیواری و سقفی باشند. چراغ های جراحی را می توان به صورت ثابت به دیوار یا سقف وصل کرد و یا با ریل گذاری در سقف، شرایط لازم برای تغییر مکان قرارگیری چراغ سیالتیک را فراهم کرد. همچنین در چراغ های اتاق عمل سقفی، مبدل هایی برای تبدیل ولتاژ ورودی به ولتاژ لازم برای قمر ها وجود دارد که در محفظه کنترل قرار گرفته و بر روی دیوار گذاشته می شوند.

1. لوله خرطومی قابل تنظیم بر اساس نیاز
2. تنظیم کننده شدت نور
3. دستگیره برای جا بجا کردن چراغ پزشکی
4. تنظیم کننده میزان ارتفاع
5. محل قرار دادن وسایل
6. چرخ و ترمز

کاربرد چراغ پزشکی

1. در اتاق عمل بیمارستان ها، بخش مراقبت های ویژه و غیره برای ایجاد نور کافی حین معاینه و انجام فرآیند جراحی
2. در مطب ها و کلینیک های پوست برای معاینه و تشخیص بیماری های پوستی
3. در مطب ها، کلینیک ها، درمانگاه ها و بخش های مربوط به دندانپزشکی، چشم پزشکی و گوش و حلق و بینی جهت معاینه گوش، چشم، دهان و دندان
4. در مطب ها، کلینیک ها و قسمت های مرتبط با مامایی و زنان به منظور معاینه و تشخیص بیماری های حوزه زنان
5. در آزمایشگاه های تحقیقاتی برای مشاهده و مطالعه بر روی باکتری ها و سایر ذرات ریز
6. در مراکز و سالن های زیبایی جهت ایجاد نور مناسب برای کاشت مژه، ناخن، انجام تاتو، هاشور و غیره
7. در کارگاه های تولید صنایع دستی، طراحی جواهرات و غیره به منظور فراهم شدن نور کافی حین کار